Mất khứu giác - Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Y học thường thức
17/09/2023

Mất khứu giác là tình trạng không thể ngửi được mùi hoặc ngửi được rất yếu. Mất khứu giác có thể là tạm thời hoặc vĩnh viễn, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Mất khứu giác có thể gây ra nhiều hậu quả xấu cho sức khỏe và cuộc sống của người bệnh.

Mất khứu giác

Một số nguyên nhân gây ra mất khứu giác là:

  • Các bệnh lý ở mũi, như viêm xoang, viêm mũi, polyp mũi, khối u mũi, vẹo vách ngăn, v.v. Những bệnh lý này có thể gây tắc nghẽn, viêm nhiễm hoặc tổn thương các tế bào thần kinh khứu giác ở mũi, làm giảm khả năng ngửi mùi.
  • Các bệnh lý ở não hoặc dây thần kinh, như chấn thương não, phẫu thuật não, u não, bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson, hội chứng Kallmann, v.v. Những bệnh lý này có thể gây rối loạn hoặc hủy hoại các khu vực của não liên quan đến khứu giác, làm mất hoàn toàn khả năng ngửi mùi.
  • Các yếu tố môi trường, như phơi nhiễm hóa chất, thuốc trừ sâu, khói thuốc lá, ô nhiễm không khí, v.v. Những yếu tố này có thể gây kích ứng, viêm hoặc hư hại các tế bào thần kinh khứu giác, làm suy giảm khả năng ngửi mùi.
  • Các bệnh truyền nhiễm, như cảm lạnh, cúm, COVID-19, v.v. Những bệnh này có thể gây viêm nhiễm hoặc tấn công các tế bào hỗ trợ khứu giác, làm mất tạm thời khả năng ngửi mùi.

Triệu chứng thường gặp của mất khứu giác là:

  • Không thể ngửi được mùi hoặc ngửi được rất yếu.
  • Ngửi nhầm mùi hoặc ngửi được mùi không tồn tại (phantosmia)Mất hoặc giảm vị giác, do khứu giác và vị giác có liên quan đến nhau.
  • Mất hứng thú với việc ăn uống, do không thể thưởng thức hương vị của thức ăn.
  • Mất cảm giác an toàn, do không thể phát hiện được những mùi nguy hiểm, như khí gas, khói lửa, thức ăn hỏng, v.v.
  • Mất ký ức hoặc cảm xúc, do không thể liên tưởng đến những mùi gắn liền với những kỉ niệm hoặc cảm nhận

mat-khuu-giac-1

Cách phòng ngừa mất khứu giác

  • Giữ vệ sinh mũi bằng cách rửa mũi bằng nước muối sinh lý 0,9%. Điều này có thể giúp loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và các chất gây kích ứng khác khỏi niêm mạc mũi.
  • Tránh tiếp xúc hóa chất, thuốc trừ sâu, khói thuốc lá, ô nhiễm không khí và các mùi hóa học mạnh. Những yếu tố này có thể gây hại cho các tế bào thần kinh khứu giác hoặc làm sung huyết mũi.
  • Bảo vệ đầu và mũi khi tham gia các hoạt động có nguy cơ bị chấn thương não hoặc mũi. Bạn nên đội mũ bảo hiểm khi đi xe đạp, xe máy, trượt tuyết hoặc chơi thể thao mạo hiểm. Bạn cũng nên tránh những vật sắc nhọn hoặc nóng gần mũi.
  • Tiêm chủng đầy đủ để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm có thể gây mất khứu giác, như cúm, COVID-19, viêm não Nhật Bản, viêm màng não, v.v. Bạn nên theo dõi lịch tiêm chủng của mình và cập nhật khi cần thiết.
  • Lắp đặt các bảng báo động khói, máy dò khí gas và các thiết bị an toàn khác trong nhà. Điều này có thể giúp bạn phát hiện và ngăn chặn các nguy cơ tiềm ẩn, như cháy nổ, rò rỉ gas, thức ăn hỏng, v.v.
  • Ghi rõ ngày hết hạn sử dụng của thực phẩm và đánh dấu đồ còn lại với ngày hết hạn. Điều này có thể giúp bạn tránh ăn những thực phẩm có thể gây ngộ độc hoặc viêm nhiễm.
  • Ăn uống cân bằng và bổ sung vitamin A, B, C, D, E, K và kẽm. Những chất dinh dưỡng này có thể giúp duy trì sức khỏe của các tế bào thần kinh khứu giác và tăng cường hệ miễn dịch.

Mất khứu giác là một tình trạng có thể gây ra nhiều khó khăn và phiền toái cho người bệnh. Tuy nhiên, nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, khả năng phục hồi khứu giác là rất cao. Do đó, nếu bạn có dấu hiệu mất khứu giác, bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám và tư vấn. Bạn cũng nên tuân thủ các biện pháp phòng ngừa, như giữ vệ sinh mũi, tránh phơi nhiễm hóa chất, bảo vệ đầu và tiêm chủng đầy đủ.